Hóa học của xoài

Xoài là một loại trái cây mùa hè rất phổ biến đấy các bạn! Khi bạn thưởng thức chúng, ngoài vị ngọt thơm mát còn có hương vị tuyệt vời tùy thuộc vào giống xoài mà bạn ăn. Bên cạnh những ưu điểm này thì cũng giống như đối với một số loại trái cây khác, chúng có thể gây ra dị ứng khi bạn xử lý hoặc ăn chúng.

Sự kích thích này không phải là duy nhất đối với xoài – trên thực tế, có một số tính chất hóa học liên quan đáng ngạc nhiên giữa xoài và cây thường xuân (poison ivy) nữa đó.

Trong bài viết này, chúng ta sẽ xem xét những thủ phạm hóa học, cũng như một số hợp chất hóa học đằng sau mùi vị và hương thơm của xoài nhé!

Thành phần hóa học tạo ra hương vị của xoài

Chúng ta sẽ bắt đầu với hương vị và mùi thơm của xoài nha! Trong xoài có một số lượng lớn các hợp chất tạo ra những đóng góp khác nhau.

Khi phân tích chúng, người ta nhận thấy có hơn 270 hợp chất dễ bay hơi được tìm thấy, mặc dù không phải tất cả đều có đóng góp đáng kể cho vị giác và mùi.

Các nghiên cứu gần đây đã xác định ester là nguồn chính của hương vị trái cây của xoài, trong đó đóng góp chủ yếu là ethyl butanoate.

Bên cạnh đó, hợp chất chính đóng góp cho hương vị ngọt ngào trong hương thơm của xoài đó là 4-hydroxy-2,5-dimethyl-3(2H)-furanone (gọi tắt là HDMF). Điều thú vị là hợp chất này cũng được tìm thấy trong dâu tây, và cũng có cấu trúc tương tự như một số hợp chất chịu trách nhiệm cho mùi dâu.

Ngoài ra còn có rất nhiều hợp chất đóng góp khác nữa. Thí dụ như các hợp chất lactone, chẳng hạn như γ-octalactone, có thể cho một mùi thơm giống với mùi thơm của dừa, và một lượng lớn những terpene là một trong số các chất dễ bay hơi nhất được cung cấp bởi xoài – mặc dù chúng đóng góp ít hơn vào hương thơm của chúng.

Nguyên do nào mà một số người ăn xoài lại bị phát ban hay dị ứng?

Về mặt y học, hiện tượng này được gọi là viêm da tiếp xúc, và được gây ra bởi một loạt các hợp chất đặc biệt được tìm thấy trong vỏ của xoài. Bởi vì xoài nằm trong cùng một họ với cây thường xuân.

Loại cây này có thể gây ra viêm da do tiếp xúc bởi vì sự có mặt của urushiol, một chất dầu có trong nhựa cây và cùng một nhóm hợp chất được tìm thấy (mặc dù thường ở mức thấp hơn) trong vỏ xoài.

Cách xử lý khi bị dị ứng với xoài

Nhiều người có thể ăn xoài mà không có vấn đề gì, vì sự nhạy cảm với urushiol rất khác nhau. Một số người không phản ứng, trong khi những người khác có thể rất nhạy cảm với nó và phản ứng ngay lập tức. Nếu bạn bị ảnh hưởng bởi nó, có một vài điều bạn có thể làm như sau

Thứ nhất, cần lưu ý rằng urushiol được tìm thấy ở mức cao hơn trong xoài xanh so với những quả chín. Thứ hai, bởi vì nó được tìm thấy trong vỏ, vì thế tránh tiếp xúc với vỏ có thể giúp ngăn ngừa bất kỳ phản ứng dị ứng nào.

Cuối cùng, thuốc kháng histamine, nếu được dùng trước, có thể giúp ngăn ngừa phản ứng dị ứng đấy.

Vậy là chúng ta đã biết những điều cơ bản về những thành phần hóa học chính tạo nên hương vị của xoài rồi đúng không nào! Bên cạnh đó, bài viết còn đưa ra lý do tại sao một số người ăn xoài lại bị dị ứng và một số mẹo nhỏ giúp cho các bạn có thể tránh tình trạng này nữa.

Vì thế, các bạn có thể tận hưởng chúng mà khỏi phải lo gì cả. Nên nhớ chú ý nếu bạn bị ứng với xoài nhé! Đi đến gặp bác sĩ để nhận lời khuyên nếu tình trạng xấu đi nhé!

Tham khảo Compound Interest và Wikipedia.

Chia sẻ:
 
HHLCS

Tôi là người đam mê Hóa học và muốn chia sẻ những kiến thức này cho những người cùng sở thích, đam mê. Tôi chủ yếu xuất bản về các chủ đề liên quan đến hóa học trong cuộc sống hằng ngày.