Sau vụ việc rò rỉ thủy ngân ra môi trường mới xảy ra cách đây hơn 1 tháng đã gây ra hoang mang cho nhiều người.
Mọi thứ chỉ vừa lắng xuống thì gần đây lại xảy ra một việc vô cùng đáng tiếc đó là nguồn nước sinh hoạt của Hà Nội lại nhiễm chất không tan trong nước, đó chính là styren.
Đây là một loại hóa chất được sử dụng rất nhiều trong công nghiệp để sản xuất polymer. Việc này đã ảnh hưởng rất nhiều đến cuộc sống của những hộ dân trực tiếp sử dụng.
Trong khuôn khổ bài viết này, blog sẽ không đề cập về việc ai đúng ai sai khi để xảy ra việc này mà chỉ đề cập đến khía cạnh hóa học đằng sau.
Bạn đã sẵn sàng cho chuyến hành trình chưa nào? Let’s go!
Tổng quan
Styrene chủ yếu được sử dụng trong sản xuất nhựa và nhựa polystyren. Tiếp xúc cấp tính (ngắn hạn) với styren ở người dẫn đến màng nhầy và mắt kích ứng, và ảnh hưởng đến đường tiêu hóa.
Mạn tính (lâu dài) tiếp xúc với styren ở người dẫn đến ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương (gọi tắt là CNS), chẳng hạn như nhức đầu, mệt mỏi, yếu và trầm cảm, rối loạn chức năng CSN, giảm thính lực và bệnh thần kinh ngoại biên.
Các nghiên cứu ở người chưa có kết luận rõ ràng về tác dụng sinh sản và phát triển của styren; nhiều nghiên cứu đã không báo cáo rõ sự gia tăng hiệu ứng phát triển ở những phụ nữ làm việc trong ngành nhựa, trong khi đó sự gia tăng tần suất phá thai tự phát và giảm tần suất sinh đã được báo cáo ở người nghiên cứu khác.
Một số nghiên cứu dịch tễ học cho thấy có thể có mối liên quan giữa phơi nhiễm styren và tăng nguy cơ mắc bệnh bạch cầu và ung thư hạch.
Tuy nhiên, bằng chứng là không thuyết phục do gây nhiễu các nhân tố. Vì thế, cơ quan Bảo Vệ Môi Trường của Hoa Kỳ (gọi tắt là EPA) đã không đưa ra một phân loại chất gây ung thư chính thức cho styren.
Nhận danh
CAS number: 100-42-5
Công thức phân tử: C8H8
Tên IUPAC cho styrene là phenylethene. Nó còn được gọi là Vinyl benzen, Phenethylene, Cinnamene, Diarex HF 77, Styrolene, Styrol, Styropol
Tính chất hóa lý
- Trạng thái vật lý: Không màu, chất lỏng nhớt
- Điểm nóng chảy: -30,6°C
- Điểm sôi: 145 ° C
- Áp suất hơi: 0,6 kPa ở 20°C
- Tỉ trọng: 0,91 g / cm3 ở 20°C
- Độ hòa tan trong nước: 300 mg / lít ở 20°C
- Hệ số phân chia nước-octanol: 2,95
Trong đó: Hệ số chuyển đổi trong không khí: 1 ppm = 4.2 mg / m3
Thuộc tính cảm quan
Ngưỡng hương vị trung bình được báo cáo cho styren trong nước ở 40°C là 0,12 mg / lít. Styren có mùi ngọt và ngưỡng mùi cho các dung dịch trong nước từ 0,02 đến 2,6 mg / lít.
Một ngưỡng mùi cho các dung dịch trong nước ở 60°C là 0,0036 mg / lít cũng đã được báo cáo. Ngưỡng ước tính của styren trong không khí là 0,1 mg / m3.
Bao nhiêu styren được sản xuất và phát tán ra môi trường?
Theo thống kê thì sản xuất styren ở Mỹ là 10,7 tỷ lbs vào năm 1993. Nó được thải ra môi trường bởi khí thải và nước thải từ quá trình sản xuất và sử dụng nó trong sản xuất polymer.
Người tiêu dùng có thể tiếp xúc với styren thông qua tiếp xúc với các sản phẩm nhựa được sử dụng trong xây dựng và sửa chữa thuyền sợi thủy tinh, và trong chất độn cơ thể tự động.
Styren cũng có thể lọc từ các thùng chứa polystyren được sử dụng cho các sản phẩm thực phẩm.
Từ năm 1987 đến năm 1993, theo Bản phát hành hóa chất độc hại của EPA, styren phát hành cho đất và nước tổng cộng hơn 2 triệu lbs. Những bản phát hành này chủ yếu từ các ngành công nghiệp chất kết dính và chất bịt kín.
Các phiên bản lớn nhất xảy ra ở Texas. Các bản phát hành trực tiếp lớn nhất vào nước xảy ra ở Louisiana.
Điều gì xảy ra với styren khi nó được phát hành ra môi trường?
Styren giải phóng vào nước nhanh chóng bay hơi và bị phân hủy bởi vi khuẩn. Nó không liên kết tốt với đất và có thể thấm vào nước ngầm, nhưng sự phá vỡ nhanh chóng của nó giảm thiểu quá trình này. Nó không có xu hướng tích lũy trong đời sống thủy sinh.
Làm thế nào để styren được phát hiện và loại bỏ khỏi nước sinh hoạt?
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng nước sạch sử dụng cho mục đích sinh hoạt QCVN 01-1:2018/BYT do Cục Quản lý môi trường y tế biên soạn, Vụ Pháp chế trình duyệt, Bộ Khoa học và Công nghệ thẩm định, Bộ Y tế ban hành kèm theo Thông tư số 41/2018/TT-BYT ngày 14 tháng 12 năm 2018, quy định ngưỡng giới hạn cho phép của styren trong nước là 20 µg/L.
Bộ y tế yêu cầu nhà cung cấp nước của bạn thu thập mẫu nước cứ sau 3 tháng trong một năm và phân tích chúng để tìm hiểu xem styrene có trên 20 µg/L hay không.
Nếu nó hiện diện trên mức này, hệ thống phải tiếp tục theo dõi chất gây ô nhiễm này.
Nếu mức độ chất gây ô nhiễm được tìm thấy luôn cao hơn, nhà cung cấp nước của bạn phải thực hiện các bước để giảm lượng styren sao cho nó luôn ở dưới mức đó.
Các phương pháp xử lý sau đây đã được EPA chấp thuận để loại bỏ styren: Than hoạt tính dạng hạt kết hợp với bể sục khí dạng cột (Packed Tower Aeration).
Làm thế nào để biết nếu styren có trong nước sinh hoạt?
Nếu mức độ styren vượt quá quy định, hệ thống phải thông báo cho công chúng thông qua báo chí, đài phát thanh, TV và các phương tiện khác.
Các hành động bổ sung, như cung cấp nguồn nước sinh hoạt thay thế, có thể được yêu cầu để ngăn ngừa rủi ro nghiêm trọng đối với sức khỏe cộng đồng.
Trên đây là một vài thông tin về styren trong nước sinh hoạt. Hi vọng sẽ giúp ích phần nào cho các bạn.
Lần sau nếu có ai hỏi về hóa học của styren trong nước sinh hoạt thì hãy nhớ về hóa học đằng sau chúng nhé!
Tham khảo WHO, EPA, Freedrinkingwater và Văn bản pháp luật.
