Thế vận hội năm 2020 bị trì hoãn hiện đang diễn ra ở Tokyo, và thiết lập một số lần đầu tiên. Rõ ràng, đây là kỳ Thế vận hội đầu tiên diễn ra mà không có khán giả công cộng ở các sân vận động để theo dõi các sự kiện.
Tuy nhiên, đây cũng là Thế vận hội đầu tiên mà các huy chương được làm hoàn toàn từ kim loại tái chế. Bài viết này xem xét kỹ hơn thành phần của chúng và cách các kim loại để tạo ra chúng được tích lũy.
Đôi nét
Thế vận hội này không phải là lần đầu tiên sử dụng kim loại tái chế để làm huy chương. Các huy chương bạc cho Thế vận hội 2016 tại Rio (xem thông tin cuối bài) được làm một phần (30%) từ bạc tái chế từ các nguồn bao gồm các bộ phận xe hơi, tấm X-quang và gương.
Nhưng Thế vận hội Tokyo là lần đầu tiên 100% kim loại cho huy chương đều từ vật liệu tái chế. Đây không phải là một thành tích nhỏ – trên thực tế, nó đã mất hai năm để thực hiện.
Vào tháng 4 năm 2017, Dự án huy chương Olympic Tokyo bắt đầu. Mục tiêu: trục vớt 100% kim loại cần thiết để tạo ra khoảng 5.000 huy chương Olympic khỏi các thiết bị điện tử không mong muốn.
Các thiết bị điện tử, bao gồm cả điện thoại thông minh, chứa một lượng lớn các nguyên tố với số lượng khác nhau, mặc dù sẽ mất rất nhiều để tích lũy số lượng cần thiết.
Hóa học đằng sau
Số lượng vàng cần thiết cho tất cả các huy chương vàng năm nay không nhiều như bạn có thể mong đợi từ khối lượng riêng của mỗi huy chương – 556 gram – vì các huy chương vàng thực sự được làm từ bạc với một lớp vàng mỏng ở trên.
Mặc dù vậy, bạn vẫn cần 6 gam cho tấm vàng này cho mỗi huy chương. Và phải mất 35-40 chiếc điện thoại di động mới vớt được một gam vàng.
Điển hình như:
- Huy chương vàng: khối lượng 556 g, 98,8% bạc, 1,2% vàng
- Huy chương bạc: khối lượng 550 g, 100% bạc
- Huy chương đồng: 450 g, 95% đồng, 5% kẽm
Tổng cộng, 32 kg vàng cần được thu thập, và thậm chí nhiều kim loại hơn cho các huy chương khác: 3.500 kg bạc và 2.200 kg đồng (kết hợp giữa đồng và kẽm).
Tổng cộng, cần 78.985 tấn thiết bị được tặng, bao gồm khoảng 6,21 triệu điện thoại di động, để đạt được các mục tiêu này.
Mặc dù đây là một kỳ tích ấn tượng, nhưng nó cũng nhấn mạnh lượng rác thải điện tử mà một quốc gia như Nhật Bản tạo ra.
Người ta ước tính rằng số lượng thiết bị được quyên góp như một phần của dự án này chỉ chiếm 3% lượng rác thải điện tử hàng năm của đất nước.
Với nguồn dự trữ của một số nguyên tố được sử dụng để làm cho các thiết bị của chúng ta ngày càng cạn kiệt, nó có thể không chỉ là các dự án huy chương Olympic đang tìm cách trục vớt vật liệu từ các thiết bị hiện có.
Thông tin thêm
Nếu bạn đã xem Thế vận hội, bạn có thể cho rằng các huy chương được trao, như được quảng cáo, được làm bằng vàng, bạc và đồng. Tuy nhiên, do giá trị kim loại, thực tế phức tạp hơn một chút.
Trao huy chương vàng nguyên chất sẽ gây tê liệt về mặt tài chính cho Ủy ban Olympic quốc tế, vì vậy không có gì ngạc nhiên khi một số thỏa hiệp có liên quan.
Nội dung sau đây xem xét các huy chương khác nhau được sử dụng trong Olympic Rio 2016.
Huy chương vàng
Huy chương vàng tại Thế vận hội không thực sự là 100% vàng kể từ Thế vận hội năm 1912 ở Stockholm. Kể từ đó, chúng thực sự chủ yếu được làm bằng bạc, với một lớp mạ vàng ở trên để mang lại cho chúng vẻ ngoài như mong đợi.
Tại Thế vận hội Rio, huy chương có thành phần 98,8% là bạc (với độ tinh khiết 92,5%), với lớp mạ vàng (có độ tinh khiết 99,9%) chỉ chiếm 1,2% (6 gam) của huy chương 500 gam.
Hàm lượng vàng đáng chú ý là nó hoàn toàn không có tạp chất thủy ngân.
Các thành phần có thể thay đổi ở các Thế vận hội khác nhau; Ví dụ, tại Thế vận hội London 2012, huy chương vàng bao gồm vàng (1%), bạc (92%) và đồng (7%).
Giá trị của huy chương vàng Thế vận hội Rio, dựa trên thành phần kim loại của nó, là khoảng 565 đô la. Hãy đối chiếu điều này với giá trị của chúng nếu chúng được làm bằng vàng nguyên chất: giá trị thị trường hiện tại của chúng là 21.200 đô la!
Huy chương bạc
Các huy chương bạc tại Thế vận hội Rio thực sự như quảng cáo; tạp chất sang một bên, chúng được cấu tạo hoàn toàn từ bạc (với độ tinh khiết 92,5%).
Điều này khác với Thế vận hội London 2012, nơi các huy chương bạc có 93% là bạc và 7% là đồng.
Khoảng 30% bạc được sử dụng trong huy chương Rio được lấy từ các nguồn tái chế, bao gồm các tấm tia X, các bộ phận xe hơi và gương. Giá trị của huy chương bạc dựa trên hàm lượng kim loại là khoảng 315 đô la.
Huy chương đồng
Theo Công ty đúc tiền Brazil, người sản xuất huy chương cho các trận đấu ở Rio, huy chương đồng bao gồm 95% đồng (93,7% độ tinh khiết) và 5% kẽm.
Tại các trận đấu ở London 2012, thành phần có hơi khác một chút, với 97% đồng, 2,5% kẽm và 0,5% thiếc.
Đối với huy chương Rio, khoảng 40% đồng có nguồn gốc từ vật liệu tái chế tại chính xưởng đúc tiền, sử dụng đồng phế thải từ các quy trình đúc tiền thông thường của họ.
Về giá trị tiền tệ, huy chương đồng có giá trị thấp hơn nhiều so với huy chương vàng và bạc, chỉ ở mức 2,38 đô la theo giá trị thị trường hiện tại.
Bài viết đến đây là hết rồi. Hi vọng sẽ giúp ích cho các bạn phần nào trong tương lai. Lần sau nếu có ai hỏi về chủ đề này thì hãy nhớ về hóa học đằng sau chúng nhé!
Tham khảo Compound Interest.
