Hoa đậu biếc là một loài hoa được sử dụng và nhắc đến khá nhiều trong thời gian gần đây. Bạn có thể tìm thấy thông tin về chúng trên các trang mạng.
Ngoài việc mang lại nhiều lợi ích sức khỏe cho người sử dụng thì hóa học đằng sau chúng cũng rất thú vị. Đặc biệt là sự thay đổi màu sắc chúng khi pha trong nước ở các pH khác nhau.
Nhờ tính chất này mà chúng được xem như một chất chỉ thị pH từ thực vật cũng giống như bắp cải đỏ. Trong bài viết lần này, chúng ta sẽ tìm hiểu về hóa học đằng sau hoa đậu biếc để hiểu rõ hơn nhé!
Đôi nét
Hoa đậu biếc là loài hoa nở rực rỡ của loài Clitoria ternatea, một loài thực vật có nguồn gốc từ Đông Nam Á và được trồng chủ yếu ở Thái Lan.
Những bông hoa được lấy tên từ hình dạng và kích thước của những bông hoa, vì những bông hoa màu xanh, tím có kích thước bằng hạt đậu và gần giống với cánh bướm.
Những bông hoa còn được gọi là ‘hoa lam’ hoặc chim bồ câu châu Á.
Hoa được dùng để nấu ăn và uống như trà. Là một loại trà, nó được làm bằng cách ngâm hoa của hoa đậu biếc. Đừng lo lắng, màu xanh lam đặc biệt của nó là hoàn toàn tự nhiên, thấm ra khỏi cây khi thêm nước nóng vào.
Bởi vì màu sắc đặc biệt của nó, nó cũng là một loại thuốc nhuộm phổ biến trong nhiều thế kỷ. Ngoài màu sắc đẹp, nó còn được biết đến với đặc tính pH.
Chỉ cần thêm một vài giọt nước cốt chanh, màu sẽ chuyển thành màu tím hoàng gia. Loại trà này không chỉ đẹp mắt mà còn có một số lợi ích sức khỏe tuyệt vời.
Ngoài ra, chúng còn được sử dụng trong y học cổ truyền Ấn Độ (Ayurveda) và y học cổ truyền Trung Quốc để điều trị nhiều loại tình trạng sức khỏe.
Ngày nay, loài hoa có màu sắc rực rỡ này vẫn tiếp tục được sử dụng trên toàn thế giới vì những lợi ích về sức khỏe và sắc đẹp.
Phép thuật đổi màu
Đáng chú ý, hoa đậu biếc hiện đang được ưa chuộng trong các sản phẩm thực phẩm và đồ uống vì chúng có khả năng thay đổi màu sắc dường như kỳ diệu.
Khi bột đậu biếc được pha loãng và kết hợp với các thành phần có tính axit, chất này sẽ chuyển thành màu tím tươi.
Mặc dù điều này có vẻ giống như ma thuật, nhưng nó là kết quả của sự thay đổi hóa học do mức độ pH của hoa gây ra.
Trong hoa đậu biếc, anthocyanin chính tạo ra màu xanh đậm đến tím là delphinidin. Các nhà khoa học nhận thấy rằng với mật độ màu và giá trị sắc độ cao hơn đáng kể, chiết xuất hoa đậu biếc có màu sắc đậm hơn, sống động và bão hòa hơn so với các chất tạo màu tự nhiên khác mà họ đã thử nghiệm.
Điều đặc biệt của chiết xuất hoa đậu biếc là khả năng thay đổi màu sắc của chất chiết xuất; tồn tại bốn dạng màu khác nhau của anthocyanin và chúng có thể được thay đổi qua lại hoàn toàn dựa trên độ pH.
Ở những bông hoa, màu xanh đậm đến tím là do sự pha trộn gần bằng nhau của các dạng flavylium (đỏ) và quinoidal (xanh lam).
Khi độ pH giảm xuống, thường là thông qua việc bổ sung axit nhẹ như chanh hoặc nước chanh, sẽ có nhiều dạng flavylium (đỏ) và thay vào đó chiết xuất hoa đậu biếc sẽ có màu hồng hoặc tím nhạt.
Khi độ pH tăng lên, các dạng quinoidal (xanh lam) và chalcone (vàng) đều xuất hiện, dẫn đến màu xanh lục. Điều này thường đạt được thông qua việc bổ sung một ít nghệ tây do tính kiềm của nó (Xem video giải thích sự thay đổi màu sắc của hoa đậu biếc tại đây).
Đẹp và mạnh mẽ
Hoa đậu biếc chứa nhiều chất chống oxy hóa và polyphenol. Các hợp chất hóa học được tìm thấy trong những bông hoa này cũng có tác dụng chống lại quá trình glycation, đó là khi các protein phủ lên da bị phá hủy bởi các phân tử đường có hại. Những đặc tính này giúp giữ cho làn da săn chắc, trẻ trung và tươi sáng.
Loại hoa này cũng tập trung nhiều hợp chất gọi là anthocyanins, là chất chống oxy hóa tương tự được tìm thấy trong quả việt quất.
Anthocyanins là một loại flavonoid, một nhóm hợp chất có tác dụng chống oxy hóa. Được tìm thấy tự nhiên trong một số loại thực phẩm, anthocyanins là sắc tố tạo nên màu sắc phong phú cho thực vật màu đỏ, tím và xanh lam.
Các hợp chất flavonoid này hoạt động như một chất chống vi rút, chống vi khuẩn và chống viêm.
Vì chất chống oxy hóa giúp cơ thể chống lại các gốc tự do gây hại, hoa đậu biếc có thể giúp ngăn ngừa tác hại của ánh nắng mặt trời và sự lão hóa có thể nhìn thấy của da.
Trên thực tế, một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Dược khoa vào năm 2016 đã chứng minh rằng các chất chống oxy hóa trong hoa đậu biếc có tác dụng làm giảm hiệu quả tác hại của các gốc tự do, có tác dụng có lợi cho da, tóc và móng.
Nghiên cứu cũng cho thấy hiệu quả của hoa trong việc cung cấp một loạt các lợi ích sức khỏe khác khi ăn vào, bao gồm giúp điều chỉnh bệnh tiểu đường và cải thiện chức năng thần kinh trung ương.
Hoa đậu biếc không chỉ là một thứ bổ sung đẹp đẽ và thú vị cho thực phẩm, đồ uống và các sản phẩm chăm sóc da.
Các chất chống oxy hóa mạnh mẽ và các hợp chất hóa học được tìm thấy trong hoa có thể làm sáng da, tăng cường sản xuất collagen và giúp giữ cho sức khỏe tổng thể của bạn ở trạng thái tuyệt vời.
Ngoài ra còn có những lợi ích sức khỏe khác của hoa đậu biếc, bạn có thể tham khảo thêm tại đây.
Bài viết đến đây là hết rồi. Hi vọng sẽ giúp ích cho các bạn phần nào trong tương lai. Lần sau nếu có ai hỏi về chủ đề này thì hãy nhớ về hóa học đằng sau chúng nhé!
Tham khảo Boonidoon, Sean Michael Campbell, Nur Faezah Syahirah, Georgianna K. Oguis và Wikipedia.
